آموزش ابتدايي شناگران

بهترين سرگرمي مؤمن شنا كردن است .( پيامبر اكرم (ص) )
به فرزندان خود شناكردن و تيراندازي بياموزيد.( پيامبر اكرم ) ) با توجه به قرار داشتن در فصل تابستان و ضرورت و اهميت يادگيري شنا و سفارش آن در دين مبين اسلام از اين پس قصد داريم تا در روزهاي زوج آموزش شنا را به همراه تصاوير و نكات مهم مربوط به اين ورزش مفرح را تقديم حضورتان كنيم. توضيح اينكه در اين مجموعه آموزشي تاريخچه و مقدمات آموزش شنا و انواع آن به همراه ساير نكات لازمه ارائه مي گردد. اميد است با مطالعه و بكارگيري آنها قدمي در فراگيري اين ورزش براي شما عزيزان برداشته باشيم .

تاريخچه
شواهد باستان شناسي نشان مي دهند كه قدمت شنا و شنا كردن به 2500 سال قبل از ميلاد در تمدن مصر و بعد از آن در تمدن هاي آشور و يونان و روم باستان باز مي گردد. آنچه از گذشته  آموزش شنا مي دانيم بر اساس يافته هايي است كه از « حروف تصويري » هيروگليف مصريان به دست آورده ايم. يوناني هاي باستان و رومي ها شنا را جزو برنامه هاي مهم آموزش نظامي خود قرار داده بودند ، و مانند الفبا يكي از مواد درسي در آموزش مردان بوده است. شنا در شرق به قرن اول قبل از ميلاد باز مي گردد. ژاپن جايي است كه شواهد و مداركي از مسابقات شنا در آن وجود دارد. در قرن هفدهم به دستور رسمي حكومتي شنا به صورت اجباري در مدارس تدريس مي شد .     

مسابقات سازمان يافته شنا در قرن 19 ميلادي قبل از ورود ژاپن به دنياي غرب شكل گرفت. از قرار معلوم مردم ساحل نشين اقيانوس آرام، به كودكان هنگامي كه به راه مي افتادند يا حتي پيش تر شنا مي آموختند. نشانه هايي از مسابقات گاه و بي گاه ميان مردم يونان باستان وجود دارد و همچنين يكي از بوكسورهاي معروف يونان شنا را به عنوان تمرين در برنامه ورزشي خود گنجانيده بود. رومي ها اولين استخرهاي شنا را بنا كردند و گفته مي شود كه در قرن اول پيش از ميلاد « گي يس مي سي ينس »Gaiusmaecenas اولين استخر آب گرم را ساخت.

برخي عدم تمايل اروپائيان به شنا را در قرون وسطي ترس از گسترش و سرايت عفونت و بيماري هاي مسري مي دانند از طرفي شواهدي وجود دارد كه نشان مي دهد در سواحل بريتانياي كبير در اواخر قرن 17 ميلادي از شنا در آب به عنوان وسيله اي براي درمان استفاده مي شود. البته تا پيش از قرن نوزدهم شنا به عنوان تفريح و ورزش در ميان مردم جايگاهي پيدا نكرد. زماني كه نخستين سازمان شنا در سال 1837 تأسيس شد در پايتخت بريتانيا يعني لندن ، 6 استخر سر پوشيده وجود داشت كه مجهز به تخته شيرجه بودند. در سال 1846 اولين مسابقه  شنا در مسافت 440 يارد در استراليا بر پا شد كه بعد از آن هر ساله نيز به اجرا در آمد. باشگاه شناي « متروپوليتين »Metropolitan لندن در سال 1869 تأسيس شد كه بعدها به انجمن شناي غير حرفه اي تغيير نام پيدا كردكه در واقع هيئت رئيسه شناي غير حرفه اي بريتانيا بود. فدراسيون هاي ملي شنا در چندين كشور اروپايي در سال 1882 تا 1889 شكل گرفتند.

بخش اول : اصول نظري شنا

     شنا : شناي مسافت        swimming : distance swimming

آموزش و تمرين

براي نخستين بار برنامه هاي آموزشي شنا در قرن نوزدهم در بريتانياي كبير هم به منظور ورزش و هم در جهت گسترش نجات غريقي مورد استفاده قرار گرفتند. در ديگر نقاط اروپا نيز به تدريج از اين برنامه استفاده شد. در سال 1916 در كشور ايالات متحده آموزش شنا براي حرفه نجات غريقي تحت حمايت سازمان صليب سرخ آمريكا به اجرا در آمد. تمريناتي كه توسط شاخه هاي مختلف نيروهاي مسلح در طي جنگ هاي اول و دوم جهاني انجام گرفت ، در پيشرفت ورزش شنا تأثير به سزايي داشت. برپايي دوره هاي آموزش شنا كه تا حد آموزش به كودكان و خردسالان گسترش مي يافت توسط سازمان هاي اجتماعي،مدارس باز شد. تمرينات ابتدايي و ساده كه صرفاً در آن به شنا كردن تا حد ممكن تأكيد مي شد جاي خود را به تمرينات با فاصله و مكرر دادند. تمريني با فاصله متشكل از يك سري حركات شنا در مسافت هاي مساوي با وقت هاي استراحت برنامه ريزي شده . در تمرينات با فاصله آرام كه به منظور بالابردن ميزان استقامت شناگران است، زمان استراحت بيشتر از زمان شنا است. در تمرينات با فاصله سريع كه براي بالابردن سرعت شناگر مورد استفاده قرار مي گيرند به شناگر اجازه مي دهند كه بعد از شنا در زمان استراحت به وضعيت عادي تنفس و ضربان قلب خود باز گردد.

پافشاري زياد بر برگزاري مسابقات بين المللي منجر به ساخته شدن استخرهاي 50 متري شد. ديگر امكاناتي كه باعث پيشرفت شنا هم در تمرين و هم در عرصه نمايش گرديدند شامل آب روهاي موج گير ، خطوط نشان دهنده است كه  براي جلوگيري از بي نظمي در جريان مسابقه فراهم شد. از ديگر امكانات دوربين هاي جديد براي مطالعه و بررسي حركات در زير آب ، ساعت هاي بزرگ كه براي شناگران قابل مشاهده بودند و بالاخره ابزار الكتريكي زمان بندي است. بدين ترتيب از سال 1972 تمام ركوردها تا صدم ثانيه ثبت گرديده اند.

شنا : شناي رقابتي
swimming : competitive swimming
شناي رقابتي با ورود به المپيك در سال 1896 در عرصه بين المللي داراي اهميت و موجوديت شد. مسابقات المپيك ابتدا تنها به مردان اختصاص داشت اما بعدها در سال 1912 مسابقات زنان نيز در اين رقابت ها جاي گرفت. قبل از تأسيس فينا( FINA ) بازي هاي المپيك ، شامل تعدادي از مسابقات غير متداول بودند. براي مثال در سال 1900 زماني كه مسابقات شنا در رودخانه «سن» Seine  در فرانسه برگزار مي شد رقابت كنندگان بايد از تيرهاي چوبي خاصي بالا مي رفتند و زير صفي از قايق ها در آب شنا مي كردند.

پس از اينكه فينا تأسيس شد برخي از اين مسابقات عجيب برچيده شدند. تحت مقررات فينا هم در بازي هاي المپيك و هم در ديگر مسابقات ، طول مسابقات به تدريج با سيستم متر اندازه گيري مي شد. و در سال 1969 سيستم اندازه گيري يارد براي ركوردها منسوخ شد.

انواع حركت هاي شنا به شناي آزاد ، كرال سينه، كرال پشت ، قورباغه ، پروانه دسته بندي شدند.

تمام اين حركات در مسابقات انفرادي چندگانه به اجرا در آمدند.
تاريخچه شنا در ايران
تاريخچه شنا به عنوان يك ورزش ، در ايران ، بسيار كوتاه است و به طور كلي هم اين رشته از ورزش به نسبت ديگر رشته ها در كشور ما چندان پيشرفتي حاصل نكرده است. در حالي كه به جهت موقعيت جغرافيايي ايران كه در شمال و جنوب كشور به دريا متصل است و هم به جهت تأكيدات مذهبي، مي بايستي اين ورزش را مورد توجه قرار مي دادند.

در قديم ، مكان هايي شبيه استخر سرپوشيده در حمام ها مي ساختند ، به نام چال حوض.

اين چال حوض ها ، كه حداكثر از 10 متر تجاوز نمي كرد، براي شنا كردن و آب بازي بود.

در اطراف چال حوض ها، سكوهايي به ارتفاع 2 يا 3 متر وجود داشت كه از بالاي آن به درون آب مي پريدند و عملياتي مانند پشتك و وارو انجام مي دادند.

روشنايي چال حوض ها از سوراخ كوچكي كه در سقف بود، تأمين مي شد. در اين گونه آبگيرهاي غير بهداشتي ، هيچ گونه مقرراتي وجود نداشت و هر كس مي توانست قبل از استحمام يا پس از آن وارد چال حوض شود و به آب بازي و شنا ( كه به معناي واقعي هم شنا نبود) بپردازد. تا سال 1314 در سراسر ايران حتي يك استخر شنا هم نبود و فقط در اردوگاه  نظامي اقدسيه تهران يك استخر براي آموزش شنا به دانشجويان دانشكده افسري ساخته بودند.

در سال 1314 ، استخر ديگري در باغ فردوس شميران احداث شد كه به وزارت فرهنگ تعلق  داشت. نخستين استخري كه براي استفاده ورزشكاران و تعليم اصول جديد شنا به آنها به وجود آمد، در سال 1314در منظريه تهران بود كه يك مربي ورزش خارجي به نام « گيبسون » بر آن نظارت مي كرد. پايه هاي ورزش شناي نوين در ايران از همان استخر منظريه گذاشته شد.

در حال حاضر ، استخرهاي خصوصي ، آزاد يا دولتي بسياري در تهران و شهرهاي مختلف ايران هست و  نوجوانان و جوانان ، به ويژه در فصل تابستان ، استقبال زيادي از ورزش شنا مي كنند.
مشخصات استخر
استخر، محل خصوصي است براي شنا ، شيرجه ، و واترپولو كه در اندازه هاي مختلف ساخته مي شود. ولي ، استخرهايي كه در آنها مسابقات رسمي را برگزار مي كنند بايد داراي مشخصاتي معين باشد. اين مشخصات از طرف فدراسيون بين المللي شناي آماتور ، كه آن را فينا (FINA ) مي خوانند به شرح زير تعيين شده است:

طول : 50 متر ؛ عرض: حداقل 21 متر

عمق : حداقل 80/ 1 متر

تعداد خطوط : 8 خط ( عرض هر خط 5/ 2 متر)

در استخرهايي كه ركوردگيري مي كنند، دماي آب بايد 22 تا 24 درجه سانتي گراد باشد.
لباس شنا
لباس مخصوص شنا يك شلوار كوتاه و چسبيده به بدن است كه بايد وزن آن بسيار كم باشد و آب را در خود نگاه ندارد. طبق مقررات بين المللي ، شلوار شنا هنگام مسابقات بين المللي و ركوردگيري ، بايد از پارچه اي به رنگ تيره و به صورت يك تكه باشد.

در حال حاضر لباس شناگران را از پوست كوسه ها درست مي كنند كه كل بدن را مي پوشاند.